Kişi ve kuruluşların sahip oldukları taşınmazları, belediyelerin ilgili birimlerine bildirmesi işlemine emlak beyannamesi ya da emlak beyanı denir. Emlak beyannameleri, taşınmaz mallar üzerinden elde edilen kira vb. kazançlarla ilgili bildirileri kapsar. Böylece ilgili birimler gerekli hesaplamaları yaparak kişi ya da kurumların ödemekle mükellef olduğu emlak vergisini hesaplayabilir.
Emlak beyannamesi, gayrimenkul ya da gayrimenkullerin bağlı olduğu belediyelerin emlak birimlerine verilir. Taşınmaz mal bilgileri ile taşınmazın bağlı olduğu belediyelere giderek Emlak Servisi biriminden gerekli bilgiler öğrenilebilir.
Emlak beyannamesi, aynı zamanda internetten de verilebilmektedir. Emlak beyannamesini internetten vermek için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi sayfasına göz atılabilir.
Beyan ve diğer işlemler için resmi Hazır Beyan sayfasına bakabilirsiniz.
Emlak beyannamesi elden teslim edilecekse bir takım belgeleri hazırlamak gerekmektedir. Emlak beyannamesi belgeleri hakkında güncel bilgileri öğrenmek için belediyeye iletişime geçilebilir.
Bu işlem, e-devlet tapu taşınmaz beyan sayfası aracılığı ile gerçekleştirilebilir.
Yasalara göre emlak beyannameleri, yılın son gününe kadar verilebilir. Örnek olarak 2018 yılına ait emlak beyanı, 31 Aralık 2018 tarihine kadar; 2019 yılı için emlak beyanı ise 31 Aralık 2019 tarihine kadar yapılabilir. Yeni konut alanlar, taşınmazın alındığı yılın sonuna kadar yapılması gereken işlemler listesine emlak beyanını özellikle eklemelidir. Yıl sonuna kadar emlak beyannamesi yapılmazsa mülk sahibi çeşitli cezalara maruz kalabilir.
Normal şartlar altında beyan edilmemiş ya da geç beyan edilmiş gelir tutarı üzerinden hesaplama yapılır. Ortaya çıkan verginin bir katı kadar ceza, mülk sahibine ibraz edilir. Bu cezaya ayrıca aylık %1.4 oranlı gecikme faizi de uygulanır.
Konut satışı esnasında vergi düşük çıksın ya da hiç vergi çıkmasın diye konut değeri düşük gösterilirse bu durum, emlak beyannamesinde usulsüzlüğe neden olur. Konutun değeri düşük görüneceğinden, gelir vergisi de düşük çıkar. Ancak bu durum yetkililer tarafından fark edildiğinde ciddi bir cezaya maruz kalınabilmektedir. O nedenle beyannamenin zamanında teslim edilmesi ve usullere uygun bir şekilde hazırlaması gerekmektedir.
Emlak beyanı 1 kere verilmektedir. Satış durumunda ise yeni alıcı tarafından tekrar emlak beyanı yapılması gerekir.